PRZEJAŻDŻKA PO GODZINACH: NIEPOLSKI FIAT

51 Comments on “PRZEJAŻDŻKA PO GODZINACH: NIEPOLSKI FIAT”

1. Fiata 128 3P właśnie w takim zielonym kolorze i to zmontowanego w RFN miał mój chrzestny. Kupił go w 1981 r. po saksach w RFN i sprzedaniu za zielone poprzedniego wozu czyli Garbusa. Jeździł nim do 1986 r. Niestety, wujek – mimo samochodowego zacięcia – słynął w rodzinie z ostrej jazdy, a ponieważ mieszkał we Wrocławiu, jego samochody przechodziły prawdziwy poligon.

   Najlepsze jest to, że kiedyś wujek i tato pojechali w niedzielę na zakład taty umyć wozy. Wujek stwierdził, że myjką ciśnieniową umyją silnik. Efekt był taki, że woda zalała 2 świece i jeszcze dostała się do jednego cylindra. Wyobraźcie sobie teraz jak dwóch eleganckich panów (adiunkt Akademii Rolniczej i ekonomista kierownik Teansbudu) robili remont silnika OHC ze spuszczeniem oleju i zdjęciem pokrywy zaworów. Z godzinki zrobiło się 6. Na końcu Fiat 128 1.3 dostał olej od Żuka i pojechał 100 km do Wrocławia.

   Niestety rocznika wozu nie znam (tato i chrzestny juz nie żyją) ale był to model 3P.

   Po sprzedaży 128 wujek kupił Ritmo rocznik 1979 od krewnego, który dostał azyl w RFN. Ten wóz dopiero przeszedł swoje, z tym nawet, że 2 razy był kradziony, a potem odzyskiwany przez milicję (u wujka studiowali i milicjanci i choć ten był z Solidarnością za pan brat, to temat traktowali priorytetowo za dobre oceny na egzaminie).

2. Taki Fiat w latach 80. parkował pod willą na poludniowych wrocławskich osiedlach domków jednorodzinnych, które upodobali sobie partyjni czyli “czerwoni”, jak ich nazywał mój ojciec.
   Jeździliśmy tam z chłopakami na rowerach podziwiać auta parkujące na podjazdach – było tam sporo dobrej “włoszczyzny”: Fiaty 132, Mirafiori, 127 czy właśnie 128 sport. Oprócz “włoszczyzny” widzieliśmy też Toyoty Corolle, Taunusy, jedną Mazdę i BMW pierwszej serii 3. Auta były piękne, błyszczące, zadbane i zupełnie inne niż cała szarzyzna maluchów i syren na naszych rodzinnych osiedlach.

   Gdy w 1989 roku dzięki koleżance mamy pracującej w milicji w dziale paszportów otrzymaliśmy te wymarzone dokumenty pojechaliśmy na wycieczkę autobusową do Włoch. Oficjalnie była to pielgrzymka ale dwutygodniowa i dotarliśmy aż do Bari. Były to jeszcze Włochy “niewinne”: bez tłumów nielegalnych “gości” i związanymi z tym patologiami społecznymi: dilerstwem prochów, kradzieżami, włamaniami, prostytucją, nachalnym handlem obnośnym czy żebractwem. Kadafi trzymał towarzystwo za twarz i byl spokój.

   Byłem w ciężkim ekstremalnym wręcz szoku, gdy na zwyklych osiedlach widziałem te wspaniałe elitarne w moim mniemaniu auta jakie u nas parkowały tylko na “osiedlu czerwonych świń”: Fiaty Ritmo; Regaty, Cromy czy Argenty. Były pordzewiałe, poobtłukiwane, widać było, że traktowane są jako zwykłe przedmioty codziennego użytku, zupełnie bez pietyzmu. Nikt na nie nie chuchał, nie dmuchał, nie trząsł się nad nimi. Ale wpadłem w stan totalnego osłupienia i wręcz stuporu, gdy zobaczyłem, że kasjerka do supermarketu zajechała nowiusieńkim prześlicznym Fiatem Tipo. Ubrana już w służbowe ciuchy zajechała na tylny parking i weszła służbowym wejściem. Chwilę później widziałem ją już na kasie. Płakać mi się chciało nad tą niesprawiedliwością, że tam kasjerka jeździ takim autem. Mama tłumaczyła mi coś o leasingu, ratach, ze to być może nie jej auto lecz banku ale średnio to do mnie docierało. Jak nim jeździ to auto jest jej i już. Tato tłumaczył mi w drodze o jakiejś żelaznej kurtynie, zdradzie w Jałcie, kapitalizmie itd ale nie zmniejszyło to mojego rozżalenia i frustracji. Miałem 11 lat i śliczne Tipo było obiektem mojej miłości od czasu, gdy zobaczyłem go w “Motorze”, który, po przeczytaniu przynosił do nas wujek pracujący we Wrocławskich Zakładach Graficznych i mający dojścia do deficytowych czasopism (np. do kochanego przez mamę “Przekróju”)

   W drodze powrotnej nie przypuszczałem, że za rok zacznie się w Polsce kapitalizm a dla naszej rodziny nastaną dużo lepsze czasy.

   • Ja też podróżowanie zaczynałem od pielgrzymki do Włoch, ale dopiero w 1992r. No i najdalej dotarliśmy na Monte Cassino. A motoryzacyjne wrażenia opisywałem już tutaj w kawałkach wielokrotnie.

3. Mała korekta obywatelska – na zdjęciach tej niemieckiej wersji nie widać żadnych chromów na błotnikach. Może Autorowi chodziło o ramki szyb lub zderzaki ?

   • Tak mówiła specyfikacja, ale nie jestem pewien, czy w zakresie ozdób wszystko jest idealnie zgodne, bo takie detale mogły zaginąć po drodze albo nie nadawać się do uratowania, a pozostali dwaj dawcy byli z FSO, bez wyposażenia GLX.

4. @grzegorz bodula – a w tych “niewinnych
   Włochach” to przed falą uchodźców mafia żyła z czego ?
   Ciekawe ocena świata albo klapki naiwności na oczach: nie ma i nie było
   “białej” prostytucji i dilerki narkotyków…

   • Spokojnie, bez napinki, oczywiście, że przed zalaniem Włoch falą nielegalnych też było dilerstwo, gangi, prostytucja czy kradzieże. Po prostu byłem we Włoszech w 1989 i 2018 i miałem możliwość porównania. Moja ocena jest subiektywna a każdy może mieć inne zdanie i głosić, że po napływie kilku czy nawet nieoficjalnie 8 milionów nielegalnych imigrantów Włochy stały się dużo bezpieczeniejsze. Szanuję taka opinie aczkolwiek pozwolę sobie i nią zupełnie nie zgodzić.

     Po prostu w mojej ocenie Włochy przed falą imigracji miały przestępczość tylko “białą”, natomiast dziś oprócz tej swojskiej “białej” mają też tą gościnną “kolorową”. Obie godne potępienia.

     • Z tymi twierdzeniami o tym, że do “białej” przestępczości dołączyła “kolorowa” – zgadzam się. Moja siostra mieszka w Kalabrii od prawie 30-tu lat i też to potwierdza.
       Oczywiście, że napływ emigrantów z Afryki i Azji nasilił patologie i przestępczość, ale to nie znaczy że wcześniej jej nie było w krajach “starej Europy”

5. Kilkanaście lat temu w “Classicauto” był świetny artykuł opisujący takiego fiata, tyle że zielonego, w doskonałym stanie, zmontowanego w FSO. Jakieś 10 lat temu ów fiat wypłynął na allegro za 35 tys zł.
   Auto było w stanie niemal salonowym z bardzo niewielkim przebiegiem, rarytas!

   • To bylo w numerze 35-tym ale opisywana byla wersja wczesniejsza, coupe, a nie hatchback. A artykul rzeczywiscie byl bardzo dobry.

6. Odnośnie tych “niewinnych” Włoch, to faktycznie warto mieć na względzie, że w tamtych czasach gdy sędzia albo prokurator nie chciał “współpracować”, to mafia potrafiła wysadzić w powietrze całą kamienicę, w której mieszkał, albo odcinek kilkupasmowej autostrady, którą się poruszał i nikt się specjalnie nie przejmował postronnymi ofiarami. Mam koleżankę, która jest rodowitą Włoszką i pamiętam jak kiedyś wspomniałem przy niej o przeczytanym artykule o nieruchomościach w urokliwych miasteczkach południowych Włoch sprzedawanych w symbolicznej cenie – bardzo szybko sprowadziła mnie na ziemię i wyjaśniła dlaczego nikt tam nie chce mieszkać, ani prowadzić biznesu (bynajmniej nie chodziło o emigrantów).
   A co do prezentowanego Fiata 128, to podziwiam pracę włożoną w jego odrestaurowanie – efekt naprawdę jest niesamowity. Zastanawia mnie jedynie czy jego nabywcy w latach PRL nie odczuwali pewnego niedosytu, bo z jednej strony taki samochód kosztował pewnie tyle co 2-3 125p, a z drugiej każdy 125p mając 1.5 l pojemności i 75KM, nie tylko mu nie ustępował, ale pewnie nawet przewyższał go osiągami.

   • 12 sekund do setki to nie miał żaden 125p, nawet jak silnik Mirafiori przeszczepiłeś. Na tamte czasy takie przyspieszenie to był kosmos. Zdarzały się nawet niemieckie szesciocylindrówki z takimi osiągami (Taunusy V6 albo W123 250). Tyle że one na prostej mniej się męczyły przy wysokich prędkościach, ale przyspieszały tak samo.

     • To prawda, 125p miał na pewno dłuższe przełożenia, a masa i jakość wykonania też pewnie robiły swoje, tym niemniej nie uważam, żeby osiągi obydwu samochodów (zwłaszcza jeżeli 128 był w wersji 1.1) miała dzielić jakaś przepaść, podczas gdy cena i stylistyka 128 (zwłaszcza “muskularnej” pierwszej generacji) wydaają się obiecywać znacznie więcej.

     • Niska masa, krótkie biegi, inny charakter silnika – wysokoobrotowy, z drugim przelotem gaźnika otwierającym się przy około 4000. To auto przyspiesza jak dzikie, jak na tamtą epokę i segment. Mercedes 250 ny nie odjechał, aż do końca trójki. Nasz Kanciak przy 4000 brzmi jak torturowany… To jest kompletnie inny świat.

   • hehehehe kolego Jerzy, Ty chyba Dużym Fiatem nie jechałeś 😉 ja miałem kilka, i to przyśpiesza porównywalnie z maluchem, a Zastava 1100 to go bierze bez problemu
     75 koni to są bardzo pobożne życzenia FSO które z realiami nie mają nic wspólnego

     • Ja jechałem, tylko sprawnym. Nawet test był tu na blogu. Wersja 1300 z początku produkcji – rakieta to nie była, ale z Maluchem nie miał nic wspólnego.

     • Wiele zależy od stanu konkretnego egzemplarza, 125p pamiętam doskonale z dzieciństwa, bo ojciec przez 10 lat eksploatował go na taksówce i chociaż remont silnika trzeba było robić co 3 lata i rdza go żarła, to dynamiki trudno mu było odmówić – oczywiście z perspektywy czasu można się zastanawiać na ile przekłamywał licznik, a na ile poczucie prędkości wzmacniała akustyka, ale dobrze pamiętam wygrany wyścig z Corollą E7 znajomych. Swoją drogą ojciec wcześniej pracował jako inżynier w OBR i znam z jego opowieści historie o tym, że testowe 125p na czerwonych blachach, z gazem w podłodze utrzymywały na trasie W-wa-Gdańsk średnią w ok. 150 km/h (z tego co pamiętam testowali m. in. zasilanie etanolem, a kierowcy mieli za zadanie zrobić na tym paliwie określony przebieg i robili w ramach tych testów zakłady kto szybciej pokona trasę w obie strony – jedynie potem był problem z wytłumaczenia się ze zużycia paliwa, a i same testowane silniki podejrzanie szybko się “kończyły”).

     • Trzeba było ustawić zapłon i gaźnik w tym 125p to by przyspieszał, gamoniu. Poza tym 125 P potrzebował et 94 a nie jak zapewne lales,,po taniości,, et 79 lub 86…

7. Fiat w latach 70, miał swietny okres i najlepsze czasy. Z wyjatkiem zabezpieczenia antykorozyjnego produkowne przez Fiata pojazdy byly niedrogie a przemyslane, ekonomiczne i praktyczne.

   Jakosc byla jaka byla ale kto zna historie i “czas olowiu” w latach 70 oraz wieczne strajki prowokowane przez sterowane z Moskwy zwiazki zawodowe, ten przyzna, ze jakosc jak na warunki w jakich te samochody powstawaly byla zadziwiajaco dobra.

   Lata 70 we Włoszech to temat rzeka. Polityczne morderstwa, zamachy bombowe, chaos, strajki, niepokoje społeczne i krwawe tumulty to był wtedy w Italii chleb powszedni.

8. Fiat 128 Sport miał po prostu płytę podłogową od F127 – skąd niby “skrócony” rozstaw osi. Nie był skrócony, tylko zaadaptowano podłogę z F127 – oczywiście ze zmianami. Wybacz SZK, ale wyjątkowo w kwestii wyglądu F128 3P się z Tobą nie zgodzę: uważam, że cały F128 3P wygląda niestety zdecydowanie gorzej niż F128 Sport, nowszy tył jest z wyglądu po prostu beznadziejny, psuje cały samochód, jak można było tak to zepsuć ???

   Zauważyliście, że ogólnie wszystkie włoskie auta są najfajniejsze w “prima serie”; wszystkie późniejsze zmiany wychodzą bardzo źle. Dal mnie wyjątkiem jest jedynie F132 – ten w III wersji wydaje się być pod każdym względem lepszy niż wcześniejsze i Uno Restyling z 1991r. – mnie się podobna o wiele bardziej niż wcześniejsze Uno. To oczywiście rzecz gustu.

   Trzeba podkreślić, że osiągi tego samochodu są znacznie słabsze niż obiecuje to producent; “licznikowo” to się może zgadza, ponieważ prędkościomierz już fabrycznie dodaje +10 km/h; realnie osiągi to 16s-17s; 140 km/h dla 1,1 oraz 13s-14s; 150 km/h dla 1,3. Także dopiero 1,3 wystarczało do objechania wszelkich seryjnych konkurentów z RWPG; W dodatku jakość wykończenia wnętrza oraz zużycie paliwa przy dłuższych trasach jest podobne. Oczywiście – F128 Sport, a w szczególności wersja SL 1,3 – to jest STYL i PIĘKNO. Za to się płaci…

   Trzeba mieć na uwadze, że podawane przez FIATa parametry techniczne są bardzo “optymistyczne” i luźno zgodne z włoską normą CUNA (czyli pomiary przy pełnym napełnieniu zbiorników i TYLKO 2 osoby), która jest niezgodna z później stosowaną europejską normą ECE (pomiary przy maksymalnym dopuszczalnym obciążeniu). PF 125p 1,5 “na pusto”, a tym bardziej Łada 1,5 były w stanie zrobić podobne wyniki jak F128 1,1; przy czym silnik F128 choć pięknie śpiewa, to baaardzo głośno i w długą trasę np. z Gdańska do Krakowa to chyba wolałbym pojechać z V=120 km/h czymś w rodzaju Poloneza lub Łady, szczególnie ze skrzynią 5-biegową.

   Nie wiem jaki silnik Mirafiori ma SZK w swojej wypowiedzi na myśli; pierwotne silniki stosowane w F131 Mirafiori to były słabe silniki OHV 1,3 65kM i 1,6 75kM w latach ’74-’78, niewiele lepsze od naszych w Polonezie (różnica oczywiście polegała na trwałości – wynikającej z zastosowania 5 podpór wału korbowego w F131 i tylko 3 podpór w wcześniejszych konstrukcjach silnikowych tego samego A. Laprediego, stosowanych w FSO); czy też ma na myśli świetne silniki DOHC 1,3 78 kM i DOHC 1,6 97 kM w latach ’78-’82, które jednak występowały w F131 SuperMirafiori (również konstrukcji A. Lamprediego). Jest to ważne, bo PF125p/FSO 1500 z przeszczepionym jednym z tych ostatnich silników (jak również z silnikiem 1,6 DOHC 100 kM z włoskiego F125 Special) niestety oczywiście miażdżyły F128; jeśli tylko nie były już w połowie zatarte, gdy ktoś wyciągnął je “za połówkę” ze złomu biorąc za dobrą monetę informację od złomiarza że “ja ni wiem panie, ale woł sie łobraca” i zainstalował “po taniości” w swoim Dużym Fiacie. A jak robił przeszczep DOHCa z F123 2.0 wraz ze skrzynią biegów, która miała napęd licznika właściwy dla mostu o przełożeniu 3,7 a w FSO był 4,1, to mu licznik pokazał 9s do 100 km/h i 170 km/h przy 140/kmh – jak to już Szczepanie opisywałeś w jednym z archiwalnych wpisów poświęconych m. in. wyjazdowi do Harrachov “na Małysza”. Co by było, gdyby tam założyć np. oryginalny silnik 1.6 DOHC 100kM w doskonałym stanie, taki jak w moim F125 Special America? Chyba by mu obróciło licznik dwa razy i miałby jak Pilot Pirx z Lem’a) “podwójną zerową”… 🙂

   Chciałbym też ostudzić zapał osób, które już przeglądają internet aby może złowić to cacko i zauważyć, że ilość miejsca w F128 jest porównywalna z… Seicento! Osiągi też ma porównywalne z Seicento – jeśli porównamy te same pojemności silników 1100. To jest naprawdę bardzo mały samochodzik, w zasadzie F127, tylko z zewnątrz bardziej obudowany… Mimo wszystko, był po prostu bardzo zadziorny i zewnętrzne – pełen STYLU (szczególnie F128 Sport 1,3 SL “Prima Serie” tym właśnie zdecydowanie odróżniał się od tej całej 3-pudełkowatej produkcji w RWPG) ale powyżej dystansu 50 kilometrów – baaardzo niekomfortowy…

   • Co do sylwetki – masz 100% racji, napisałem przecież: “Sylwetka straciła na przejściu z dwojga na troje drzwi. Zrobiła się klockowata, ale co poradzić – praktyczność rzadko bywa piękna” 🙂

     Co do osiągów – też napisałem, że wątpię w podawane prędkości maksymalne, choćby z uwagi na wskazania obrotomierza. Natomiast przyspieszenie subiektywnie wydało mi się świetne, motor wkręca się błyskawicznie, a powyżej 4000 obr włącza się drugi przelot gaźnika. Stąd moja opinia (a ten egzemplarz zapewne jest ciut mocniejszy przez staranny montaż i czterocyfrowy przebieg po remoncie)

     Ciekawe, że pamiętasz opis wyprawy “Kufrem” 🙂 To był kompletny trup 🙂 A z Mirafiori to 1,6 zwykle wkładali, o ile mi wiadomo, i do tego piłem.

     Co do porównania z Seicento – no cóż, to się nazywa postęp. 1,1 z lat 90-tych pewnie będzie szybsze… A co to wysokich prędkości, to przecież też napisałem, że ekspresówki radzę omijać 🙂

     • 1.1 z s eicento czy cinquecento nie pochodzi z lat dziewięćdziesiątych…. Lepiej chłopie zamilknij bo się kompromituje sz każdym wpisem.

9. Wielki szacun za odbudowę! A fotele w łowickie paski to jest coś genialnego. Strasznie mi się spodobały.

10. Ja rozważałem bardzo poważnie zakup F128 Sport 1,3 SL w jasnej, beżowej tapicerce.
    Na zdjęciach śliczny! W realu już mniej. Po przejażdżce – zrezygnowałem.
    Zadowalam się na co dzień niewysokim poziomem komfortu zapewnianego przez takie samochody jak F125 Special na przemian z F132 2.0ie oraz Ładą 2107. F128 Sport nie zapewnia nawet tego poziomu…

    PS. Szczepanie, ja pamiętam bodaj wszystkie Twoje artykuły… cały czas trzymasz bardzo wysoki poziom. Niech moc (silnika) będzie z Tobą!

11. Wizualnie auto bardzo ładne lecz patrząc na niego zdaję sobię sprawę, że to taka podrasowana Zastava i cały czar pryska.

    • Lata 60te takie były, że niedrogim autem sportowym była podrasowana Zastava. W 90-tych była to np. podrasowana Corsa (pod nazwą Tigra).

      Za czasów 128 dwulitrowa sześciocylindrówka też w segmencie sportowym istniała – miała 130 KM i przyspieszenie do setki w prawie 10s, tyle że nazywała się Porsche 911 i kosztowała jak piękny dom. Jednocyfrowe przyspieszenia w autach popularnych to dopiero lata naprawdę najnowsze. Kto chce wejść w Epokę Chromu, musi pamiętać, że masowe tanie auta miały wtedy nawet kilkanaście koni (Fiat 500, 2CV), a segment D np. 45 (VW 1500). Od tamtego czasu minęło już 50 czy 60 lat.

12. Szczepan, na jednym ze zdjęć z odbudowy Fiata widać zielonego Sonneta. Czy to ten sam, którym zainteresowała się Twoja żona podczas poprzedniej wizyty w Moto Pasji ?
    Wygląda na to, że jego odbudowa dobiega końca i czy w związku z tym czeka nas kolejny wpis z cyklu “Przejażdżka po godzinach”, tym razem rzadkim modelem Saaba ?

    • Tam jest kilka Sonnettów, ale taka odbudowa to proces na lata.

13. Sądząc po zdjęciach to nie wiem czy brzydszy 3p czy coupe… w każdym razie ze zdjęcia coupe z prostokątnymi reflektorami kojarzy mi się raczej z Oplem albo Fordem niż Fiatem. Wizualnie to bym wolał 127 pierwszej serii 🙂

    IMO “taniość” to jest jedną z cech ówczesnych Fiatów, odpowiedzialna za frajdę z jazdy. Samochód mały, lekki, prosty – no czujesz, że jedziesz. (spokojnie, powrót takiej motoryzacji raczej nam nie grozi)
    To jak zaproszenie koleżanki na frytki w barze – niby można wynająć damę do towarzystwa na kolację w restauracji z gwiazdkami, co pewnie pod każdym możliwym do obiektywnej oceny względem byłoby lepsze, ale czy dałoby taką niczym nie wymuszoną dawkę frajdy?

    Zdjęcia z remontu… mrrr, technoporno 🙂
    Jak na mój gust, to samochód jednak był tuningowany – wyważanie układu korbowego, frezowanie niedoróbek w głowicy i kolektorach, zabawy z wydechem czy zmiana amortyzatorów to jak najbardziej typowe zabiegi klasycznego tuningu – jeśli nie przesadzone to faktycznie praktycznie bez żadnych negatywnych skutków, ale jednak “seria” to nie jest 😉

    Swoją drogą samonośne karoserie składane z wytłoczek są właściwie jednorazowe, jeśli idzie o walkę z rdzą – dostęp jest tylko od zewnątrz, a one się składają z masy zamkniętych profili. Pewnie wyczyścić jeszcze jakoś można jakimś kwasem czy czymś, ale łatanie dziur zostawi ślady “nasi tu byli” – o ile nie rozprujemy budy na poszczególne blachy to bez dostępu od środka nie ma możliwości (chyba, że jakimś endoskopo robotem) wyszlifowania grani spoiny wstawki. A za 50 lat będzie jeszcze trudniej, bo od jakiegoś czasu są stosowane jakieś dziwne super stale, które mogą nie wyrażać chęci współpracy ze spawarką…

    • Dobre porównanie do frytek z koleżanką 🙂

      Co do zdjęć z remontu – polecam profil FB Motopasji, tam są fotorelacje chyba z każdego projektu, jaki przeprowadzają. I zdjęć więcej niż tutaj (z Fiata 128 też więcej), bo ja wrzucam tylko wybrane.

      Co do współpracy nowoczesnych stopów ze spawarkami – nie jestem absolutnie technikiem, ale wiem, że możliwości warsztatów gonią inżynierię. Jeszcze jak sam jeździłem W124 to mało kto chciał mi zbieżność ustawiać, “bo to trza komputerowo w takim aucie”. Nie mówiąc np. o wtrysku common-rail, który dziś C&G na wsi naprawiają seryjnie. A z innej beczki – kiedy wchodziły cyfrowe liczniki przebiegu, to wielu mówiło, że “skończyło się oszukiwanie, bo komputera się nie cofnie” 😀 😀 😀 Dziś spawa się bez problemu plastik, więc może te nowe stopy za jakiś czas też będzie się dało?

      • Bezproblemowe spawanie
        plastiku właśnie się kończy z prostej przyczyny – “receptury” obecnie stosowanych tworzyw są coraz bardziej zanieczyszczone granulatem z tego, co pozostaje po przesortowaniu elementów w procesie recyklingu. Coraz częściej pozostaje tylko klejenie.

      • “Dać” to pewnie się “da” – z tym, że może to wymagać “różnych dziwnych sztuczek z palnikiem” i prawie na pewno wytrzymałość spadnie do poziomu stali na rynny czy inne parapety – z drugiej strony szanse udziału samochodu po restauracji w jakiejś kolizji są stosunkowo niewielkie… hmm, właśnie zastanawia mnie kwestia eksploatacji “klasycznych rajdówek” – przecież te samochody są niemiłosiernie tłuczone na oesach i czasami odbudowywane z postaci pulpy homogenizowanej przy raczej “takiej se” dostępności elementów…

        W ogóle współczesne “superhiper” stale są ciekawe – blacha jaka jest każdy widzi, a to ma bardzo krótki termin przydatności do użycia – leżak magazynowy tłoczyć się już nie da.

        Zdjęcia Motopasji sobie chętnie przejrzę, chociaż interfejs FB jest dla mnie równie przyjemny jak odgłos śrutu sypanego między tryby 😀

      • To jest profil Motopasji:
        https://www.facebook.com/motopasjatarnow

        Natomiast co do historycznych rajdówek, to z nich głównie tabliczka znamionowa zostaje… Całą resztę robi się od zera. Tak, koszt jest gigantyczny, ale to tak jak z każdym rodzajem motorsportu 🙂

      • Termin przydatności dla blach do tłoczenia nie jest niczym nowym. Jakieś dwadzieścia lat temu jeden z wykładowców na PŁ opowiadał jak to kiedyś (lata 70 czy 80) w FSO mieli problem z jakością blach , które dostawali bo po paru tygodniach magazynowania darły się jak papier na tłocznikach. Wynika to z tego , że stal jako taka ma kilka typów struktur krystalicznych występujących w różnych proporcjach, zależnie między innymi od temperatury i składu chemicznego. Zmiany fazowe zachodzą nie tylko w tracie obróbki cieplnej czy plastycznej ale także później w trakcie “spoczynku” materiału.

      • @ndv. Ciekawy wtret o tych stalach. Mozna gdzies wiecej poczytac?
        Ja pracuje w branzy budowlanej i tam wybór stali jest dosc klasyczny. Cos tam niesmialo pojawiaja sie w uzyciu stale trudnordzewiejace (dopisek W, corten nazwa handlowa) lub nierdzewne. Czesciej jako elewacje, rzadziej jako konstrukcje.

      • @Wojluk – musisz poszukać, popytac wujka googla, bo ja wiem, że takie stale są, ale nie mam z nimi bieżącego kontaktu.
        Hasła to powinny być “ultra high tensile steel”, “dual phase steel” i “obróbka ciepło plastyczna” (tutaj nie pamiętam jak to było po angielsku – w jednym zabiegu łączysz tłoczenie i hartowanie). A potem standardowo szukamy po hasłach z artykułów 😉

14. Był taki okres w połowie lat 90-tych w Polsce, że wszelkie takie stare fiaty miały właściwie ujemną wartość. Kolega skądś wytrzasnął wczesną wersję jeszcze 2d i nie był w stanie sprzedać jej za żadne pieniądze. W końcu po latach stania pod pokrowcem poszła za flaszkę. Inny miał X1/9 – na początku wielki szpan, bo otwierane reflektory, ale po opatrzeniu się spowszedniał, a spod świateł ruszał wolniej niż Sierra, więc po jakimś problemie z odpalaniem znowu poszedł za jakieś grosze.
    A wisienką na torcie był kamper na bazie Fiat 238, sprowadzony za jakieś grosze z Niemiec, którym ekipa kolesi w średnim wieku pojechała nad jezioro i go tam zostawiła, bo nikt nie chciał być kierowcą i woleli wracać autobusem 🙂

    • Ja bym powiedział, że nie tylko Fiaty – w pewnym momencie każdy stary rzęch zaczął kosztować grosze, bo nikt nie traktował zardzewiałych samochodów jako hobby, ani tym bardziej wartość historyczną. Youngtimerstwo w Polsce zaczęło się około 2010r.

      • No nie do końca, jednak niemieckie fury miały zupełnie inne “publicity”. To się faktycznie zmieniło po 2005, kiedy uzyskaliśmy nieograniczony dostęp do gratów z całej unii i na szrocie lądowało wszystko, włącznie z ukochanymi golfikami i kadettami.

      • @ndv – niestety, żadne zabawy palnikiem ani “dedykowane” elektrody nie pomogą – zwłaszcza w przypadku tworzyw z przewagą PUR – one się zwęglają i kruszą.
        Spytaj każdego speca od spawania plastików o zderzaki do Fordów czy Mercedesów. To się nadaje wyłączniw do klejenia.

      • @Pablo – mi o “dziwne zabiegi palnikiem” chodziło o spawanie stali stopowych.
        Duroplasty (a zwłaszcza napełniane kompozyty) to generalnie “trudny odpad” – chociaż tu też coś się może zmienić, jakiś czas temu trafiłem na artykuł, w którym opisywano recykling żywić epoksydowych.

        Z drugiej strony jeśli chodzi o różne plastikowe elementy to dzisiaj mamy druk 3D i dostęp do wielu materiałów – gdzieś kiedys widzialem jak chyba z PU odtworzono deskę rozdzielczą włącznie z fakturą “skórki”…

15. piękny remont! choć sam samochód taki tam sobie, Zastava 1100 o wiele ładniejsza 🙂
    czemu tam nie włożyliście silnika 1500 z Uno wraz ze skrzynią 5 biegową? to taki sam silnik, nikt by nie poznał 😉 a mocy sporo więcej, no i 5 biegowa skrzynia to zbawienie.

    a co do kluchowatości wybierania biegów – to oczywiście słynny “lizak” zmora wszystkich Zastav 1100, ale też i maluchów, choć w maluchu to akurat nie idzie tak pod kątem i jakoś tam to nawet działa

16. Ciekawe, Szczepanie, że zwróciłeś uwagę na coś, na co prawie nikt nie zwraca uwagi.
    „ (…) cztery lata przed Golfem, uważanym za pierwszy nowoczesny kompakt” – otóż ten germanocentryzm zawsze mnie wyjątkowo drażnił, chociaż oczywiście miałem w swojej karierze niejeden niemiecki samochód — natomiast porównywanie wszystkiego do golfa jak dla mnie było co najmniej nie na miejscu. Ale historię piszą zwycięzcy, liczba sprzedanych golfów zapewne wielokrotnie przekracza liczbę sprzedanych fiatów… A szkoda.
    Artykuł jak zawsze świetny, a technoporno, jak to określił kolega ndv, rewelacja. Aż będę musiał wejść na fb (brrr) i pooglądać, co oni tam jeszcze mają.

    • Marketing, marketing i jeszcze raz marketing.

      • Dokładnie tak , mini ze swoimi rozwiązaniami którymi się tak chwali też pierwsze nie było – przedni układ napędowy z poprzecznie ustawionym silnikiem był już w okolicach lat 20 w jakiejś amerykańskiej taksówce o ile dobrze pamiętam.

      • Przedni napęd miało przed wojną wiele samochodów, ale Mini dostało ustawiony poprzecznie zespół napędowy, o bardzo kompaktowej budowie (skrzynia w misce olejowej), pozostawiający 80% objętości karoserii pasażerom. Co więcej, napęd Mini działał niezawodnie – a przedwojenne przeguby co rusz się rozpadały. Tak że akurat Mini trzeba honor oddać.

      • Nie,,marketing,, tylko trwałość… Znajdź sprawnego, dziesięcioletniego fiat-a, nie pordzewiałe go, który nadaje się do jazdy… Golfy, owszem, na chodzie, także te które mają po trzydzieści lat.

17. Ja tylko zapytałbym z ciekawości: dlaczego akurat ten samochód restaurował właściciel? Myślałem, że puenta będzie taka, że samochód był w rodzinie od nowości czy coś podobnego, ale nie. Oczywiście, kiedy mamy niemal nielimitowane środki, możemy sobie pozwolić na dowolny kaprys, ale czy nie lepiej byłoby wówczas sięgnąć po podobnego klasyka, ale z większym poziomem komfortu i mocniejszym silnikiem? Niekoniecznie musiałby być bardziej popularny przecież.
    No chyba, że jakiś osobisty sentyment do modelu, o ile tego nie przeoczyłem we wpisie…
    A zdjęcia samej renowacji… Ech, zazdroszczę umiejętności i podziwiam, coś pięknego. Chociaż auto traci nieco duszy i patyny, no ale po latach nadawałoby się inaczej tylko na złom, więc zecydowanie lepiej już jest je odbudować.

18. Lepsze czasy dla twojej rodziny? Miliony ludzi wpadło w nędzę , bezrobocie, czasem bezdomność, takie ,,lepsze czasy,, nastały po 1989 roku dla większości Polaków , a dla ciebie lepsze? Te ,,lepsze czasy,, po 89 nastały tylko dla cwaniaków, złodziei, solidaruchowych i kor- owskich bonzów, którzy okradali Polskę po 89 i rozdawali nie swój majątek obcym, zachodnim korporacjom.

    • Wstawaj. Zaspałeś na WUML i przemówienie wodza

19. 125 P czasem , ( już jako FSO )po 1983 miał skrzynię v, był cichym i komfortowym samochodem. Można było nim podróżować z prędkościami 120 140 km/ h bez zmęczenia.